Introductie Enneagram

Wat is het enneagram?
Het Enneagram is een oud model dat negen persoonlijkheidstypen beschrijft. ‘Ennea’ betekent negen en ‘gram’ betekent punt. Elk punt (1 t/m 9) symboliseert een persoonlijkheidstype met een bepaalde strategie om zichzelf, anderen en de omgeving tegemoet te treden. Het ene type is niet beter of slechter dan het andere. In het afgelopen decennium geniet het Enneagram hernieuwde interesse in het bedrijfsleven als effectief instrument in de ontwikkeling van teams, medewerkers en leidinggevenden. Het biedt een versnelde weg voor het opdoen van meer kennis van jezelf en de ander.

Uniciteit en ontstaan persoonlijkheid
Iedereen is in de basis uniek en kent eigen kwaliteiten en vermogens. In onze vroege kindertijd ontwikkelen we echter ook bepaalde vaste gedragspatronen. Dit gebeurt onbewust en het vormt onze strategie om ons staande te houden in de maatschappij met als onderliggend mechanisme plezier nastreven en pijn vermijden. Daar waar we aanvankelijk onze unieke kwaliteiten volledig ter beschikking hadden, ontstaat er één dominant persoonlijkheidstype. (Basistype: een soort masker waarmee we naar buiten treden, een inperking van het geheel.) Het basistype is in feite een weergave van genetische factoren en de ontwikkeling in onze kindertijd. Naast het basisprofiel, biedt het Enneagram ook stress- en ontwikkelprofielen en beschrijft het ‘vleugelinvloeden’.

Profielen
Ons profiel komt tot uiting in gedachtenpatronen, gevoelens, gedrag en in verbale en non-verbale communicatie (lichaamshouding en energie). Je bent uiteraard niet wat je denkt, voelt of doet; je bent veel meer. Elk persoonlijkheidstype heeft zijn positieve en minder positieve kanten. De typen verschillen in kwaliteiten, in wat ze nastreven, in waar ze hun aandacht op richten en in wat ze vermijden, in onderliggende drijfveren en in wereldbeeld.

Eén type of meer?
De meeste mensen herkennen zich in alle types wel een beetje. Je kunt de negen punten zien als negen gloeilampen; ze branden allemaal in je, maar één brandt meestal wat feller. Deze is van jongs af aan het sterkst ontwikkeld: je (onbewuste) voorkeurstype. Elke type kent ook invloeden van de naastgelegen types (vleugels) en kent een stress- en ontwikkelingsbeweging naar ander types toe. Naarmate je dieper thuis raakt in het model, voelt de herkenning in je basistype, je vleugel(s) en in de beweging onder stress en ontspanning als een soort van thuiskomen.

Je enneatype voorbij
Het Enneagram is een dynamisch instrument. Anders dan de meeste typologieën voorziet het Enneagram in een specifiek ontwikkelpad voor elk van de verschillende typen. Het instrument wijst ons de weg voorbij de beperkingen van de persoonlijkheid en laat ons een breder perspectief van het mens-zijn zien. We hebben een Enneatype, maar zijn geen Enneatype. Kortom, de wijsheid van het Enneagram vormt een aanwinst voor leidinggevenden, managers en medewerkers op elk niveau van de organisatie.